SAOPĆENJE ZA JAVNOST
SVJETSKI DAN HOPB-a
PRAVOVREMENO TESTIRANJE PLUĆNE FUNKCIJE MOŽE POMOĆI U PREPOZNAVANJU RIZIKA ZA RAZOJ HOPB-A. NOVA STUDIJA POVEZUJE NISKU PLUĆNU FUNKCIJU U SREDNJIM GODINAMA S VEĆIM RIZIKOM OD SMRTNOSTI I LOŠIJIM KVALITETOM ŽIVOTA.
Sarajevo (19. novembra 2025.) – Mjerenje plućne funkcije u ranijim godinama života može pomoći u identifikaciji osoba koje su u riziku od razvoja hronične opstruktivne plućne bolesti (HOPB) i omogućiti pravovremene intervencije, prema novoj studiji objavljenoj u časopisu Chronic Obstructive Pulmonary Diseases: Journal of the COPD Foundation u septembru 2025.
HOPB obuhvata stanja uključujući emfizem i hronični bronhitis. Uzrokovana je iritantima poput dima ili zagađenja, kao i genetikom. Procjenjuje se da oko 350 miliona ljudi u svijetu ima HOBP, ali samo polovina i manje zna da boluje od ove bolesti.
Spirometrija se koristi za mjerenje plućne funkcije, koristeći vrijednosti forsiranog vitalnog kapaciteta (FVC) i forsiranog ekspiratornog volumena u jednoj sekundi (FEV1) kako bi se odredilo prisustvo i težina plućne bolesti. Pokazalo se da spirometrija pomaže u predviđanju rizika od opstrukcije disajnih puteva, međutim, ne provodi se rutinski kod mlađih osoba.
U ovoj novoj studiji, istraživači su ispitali kako plućna funkcija može biti povezana sa komorbiditetima i kvalitetom života povezanim sa zdravljem te da li plućna funkcija u srednjim godinama kod osoba koje su ikada pušile može predvidjeti dugoročni rizik od smrtnosti.
Studija je koristila podatke iz “Lovelace Smokers’ Cohort” koji je uključivao 830 trenutnih i bivših pušača, uzrasta 40–60 godina, koji nisu imali opstrukciju disajnih puteva na početnom mjerenju. Od njih 830, 87 učesnika je uključeno u 17-godišnje praćenje. Učesnici su klasificirani kao osobe sa niskom ili visokom plućnom funkcijom. “Lovelace Smokers’ Cohort” je longitudinalna studija osoba uzrasta 40–75 godina sa najmanje 10 godina pušačke historije.
Autori su otkrili da su učesnici sa niskom plućnom funkcijom imali povećani rizik od smrtnosti od svih uzroka i lošiji kvalitet života povezan sa zdravljem. U obje grupe, ukupnoj i onoj praćenoj 17 godina, bez obzira na pušačku historiju.
Spirometrija je jednostavan način da zdravstveni radnici identifikuju osobe sa niskom plućnom funkcijom ranije u životu, posebno kod onih sa pušačkom historijom. Identifikacija osoba “u riziku” omogućila bi zdravstvenim radnicima da ranije usmjere intervencije, poput programa odvikavanja od pušenja, za koje znamo da mogu usporiti pad plućne funkcije i pozitivno uticati na dugoročno zdravlje.
###
